Sinds enige jaren maakt de Nederlandse belastingdienst het gelukkig mogelijk om met een programma onder Linux aangifte van je belasting te doen. Helaas staat er fouten op de pagina over besturingssystemen (i.i.g. t/m aangifte 2012), Er staat: ./[naam programma].ux -L[naamprogramma] (bijvoorbeeld ./ib2012.ux -Lib2012) . Dat moet zijn: ./[naam programma] -L [naam programma zonder ux] (bijvoorbeeld ./ib2012ux -L ib2012) . M.a.w. ib2012.ux moet zijn ib2012ux en er moet een spatie na -L. Je kunt ook typen: ./ib2012ux -L "" . De dienst is niet duidelijk hoe je de mappen moet beheren. Zodra je bovenstaande opdracht hebt uitgevoerd en een lettertype hebt uitgekozen, worden de map: belastingdienst.nl met daarin de map ib20?? (bijv.: ib2012) aangemaakt. In ib20?? zoekt het programma zijn gegevens steeds. Verander daar dus niets aan. Je mag er wel bestanden in zetten, bijv.: de vooringevulde aangifte en je overzichten. Je mag er ook ib20??ux in zetten, maar wees daar voorzichtig mee. Als je gebruik maakt van de tarrball dan heb je doorgaans twee mappen ib20??: één in belastingdienst.nl en een op de plaats waar je de gedownloade tarball (zip-bestand) hebt uitgepakt. Ben je ib20??ux kwijt zoek er dan na met ib2012ux of alleen ux. Tenslotte kan het nodig zijn dat je bepaalde fonts installeerd. Dat merk je vanzelf wel als het programma niet op wil starten (zie verder hieronder).

De belastingdienst zelf levert het pakket op als "tarball", maar als je daarmee niet bekend bent is het eenvoudiger om het autopackage-formaat te kiezen als installatiebron.

Via Autopackage is het een kwestie van downloaden, vanuit een filemanager erop klikken en installeren. Het schijnt soms nodig te zijn om dat gedownloade programma eerst uitvoerbaar te maken, en als 'klikken' niet werkt kan je het ook installeren vanuit een terminal via: package install ib2009_linux.package (of andere/nieuwere naam).

Het is natuurlijk eenvoudiger als een programma op de gewone manier vanuit een package manager geïnstalleerd kan worden. Helaas wordt het niet aan de distributies overgelaten om een goed te installeren package te maken. Maar In 2009 zijn er door een vrijwilliger installeerbare pakketten voor diverse distributies aangemaakt. In 2010 zijn deze ook weer beschikbaar. Waarvoor onze dank!

Om iedereen te helpen verzamelen wij hieronder ervaringen en oplossingen die aangedragen zijn door de gemeenschap.

Tips en Hulp bij problemen

31 maart 2009

De belastingdienst heeft nog wat bij te leren als het gaat om Linux en werken in de wereld van vrije software. Er is niet zoiets als een bugzilla of de mogelijkheid om de software te verbeteren.

Bij deze een aantal bekende problemen en oplossingen:
Hier worden/werden ook ervaringen bijgehouden.

0. Het ziet er niet zo goed uit
Het programma is gebaseerd op een oude toolkit waardoor het programma er minder goed uitziet dan zou kunnen. In 2010 is er enige verbetering lijkt het.

1. Probleem met fonts bij het starten van het programma.
Er gebeurt niets en bij het starten vanuit de terminal krijg je de foutmelding: Fout!: Het programma kan het eigen lettertype niet installeren en ook geen alternatief lettertype kiezen.

Bij deze de oplossing zoals door ons in 2007 gedocumenteerd:
Bij diverse distributies treden problemen op omdat de fonts die het programma vereist niet meer standaard geïnstalleerd zijn en ook niet meegeleverd worden. Het gaat dan om de klassieke X11 bitmapped fonts van Adobe Ze zijn eventueel hier aan de bron te halen (font-adobe-75dpi-1.0.0) maar elke distributie zal ze normaliter aanbieden (onder Mandriva bijvoorbeeld aangeboden als pakket x11-font-adobe-75dpi en onder Suse als xorg-x11-fonts).

Er is gemeld dat het kan helpen om de X11 fontserver (xfs) op te starten worden. Ook die staat niet altijd meer aan en is soms nog vereist. Als het dan nog niet werkt heb je misschien de volgende klassieke stap nodig (ten overvloede):
Als je nieuwe fonts in een nieuwe directory hebt gezet, moet deze directory worden toegevoegd aan het font path. Dat kan tijdelijk met xset, maar om het permanent te maken (voor elke keer dat je X start), zul je het configuratiebestand van X moeten aanpassen. Je kunt het huidige font path bekijken met xset q. Directory’s toevoegen kan met xset +fp /path/naar/fonts. Het is daarna nodig xset fp rehash uit te voeren om de fonts opnieuw te laten doorzoeken. Voor Xfs moet je Xfs herstarten met /etc/rc.d/init.d/xfs restart

2. Knelpunten onder KDE4
- De tekst van het open en sluitvenster onder KDE4 is onzichtbaar (informatie uit begin 2009). In 2010 niet geconstateerd.
- In 2010 wel geconstateerd dat het icoontje na installatie via autopackage pas zichtbaar word na opnieuw aanmelden in KDE4.

3. (2008) Problemen met scrollen in aangifte buitenland
Over 2008 (in 2009 en klaarblijkelijk nog steeds in 2010): De landenlijst in ca2008_nl_linux scrollt niet, waardoor het land niet te kiezen valt (deze aanslag is alleen voor mensen die in het buitenland wonen of daar spaartegoeden hebben).
Workaround: ga op het onderste zichtbare land staan en tel hoe vaak op de pijltje-naar-beneden-toets gedrukt moet worden om bijv. het Verenigd Koninkrijk in beeld te krijgen.

4. Lezen van bestanden van een FAT systeem lukt niet.
Onder linux zijn bestanden hoofdlettergevoelig. De databestanden worden veelal met enkel kleine letters opgeslagen, ook de extensie (volgens het oude 8.3 format van MS-Dos). Zolang je op een linux-bestandssyteem blijft, is dat geen probleem, maar gebruik je een USB-stick met FAT32, dan wordt de extentie veranderd in hoofdletters. Het gevolg is dat je je aanslag niet meer rechtstreeks kan openen, maar eerst naar een linux-partitie moet kopiëren en de extentie moet aanpassen naar kleine letters.

Op ditzelfde vlak geld dat oude/nieuwe aangiftes gemaakt onder windows gewoon leesbaar te maken zijn in Linux, maar dan moet je soms hetzelfde trucje uithalen vanwege de hoofdlettergevoeligheid.

5. (2008) Downloaden vooringevulde informatie onder Ubuntu
Over 2008 (in 2009) waren er Problemen met het downloaden van de vooringevulde informatie via een webbrowser, omdat de verkeerde browser wordt gekozen. Dit was met name onder Ubuntu een probleem.
Zie hiervoor oplossingen onder:
Ubuntu: wie gebruikt-de-vooringevulde-versie-van-het-belastingprogramma
Algemene oplossing: belastingaangifte onder Linux

Uit een van die sites wat rechtstreekse informatie:
Soms loopt de detectie van de (default) browser onder Linux, met name Ubuntu, moeizaam (niet). Of je dit probleem ondervindt kun je vaststellen door het aangifteprogramma vanaf de command line te starten en "Ja" (Yes) te antwoorden op de VIA-vraag, bijv: (als je de autopackage-variant geinstalleerd hebt):
~/.local/bin/ib2008ux
en te kijken of je iets ziet a la:
execvp(epiphany, https://webdiensten.belastingdienst.nl/...) failed with error 2!

Daaraan zie je dat het programma probeert "epiphany" te starten met de VIA start URL.
De meest eenvoudige work around is (in een directory in je PATH) een symbolic link te maken naar je browser, bijv (als je firefox geinstalleerd hebt en /usr/local/bin in je $PATH hebt staan):
ln -s `which firefox` /usr/local/bin/epiphany
Daarna kun je de applicatie nogmaals starten, weer "Ja" antwoorden en zal je browser starten met de VIA-download-startpagina...

Ditzelfde probleem speelt overigens bij het "Naar ondertekenen" gaan. Alleen daar is het zo dat als fallback de URL waar je naartoe "moet" getoond wordt in het aangifteprogramma, zodat je zelf een browser kunt starten met die URL en door kunt gaan met ondertekenen. Die fallback is er voor de VIA URL overigens (bewust) niet.

6. (2010) Traagheid van programma op sommige computers.
In 2010 ziet het programma er beter uit maar is het op sommige computers erg traag. Dit lijkt een variant te zijn van het probleem met de fonts zoals gemeld in punt 1, en misschien in combinatie met de locale die gebruikt wordt. Op mijn 32 bits systeem waar de locale is ingesteld op nl_NL.UTF-8 en de adobe fonts aanwezig zijn was er geen probleem.

Oplossing 1: Start het programma op met een andere aanwezige font:

./ib2009ux -L -*-lucida-medium-r-*-*-10-*-*-*-*-*-*-*

Oplossing 2: (Ubuntu): Installeer de Nederlandse locale indien niet aanwezig:

$sudo locale-gen nl_NL.UTF-8